جایگاه حروف نزد عرفا و تأثیر آن بر هنر خوشنویسی اسلامی
Authors
Abstract:
خوشنویسی اسلامی، بهعنوان شریفترین و قدسیترین هنرِ جهان اسلام، بیش از هر هنر تجسمی دیگری با رویکردهای عرفانی و حِکمی همراه بوده و در غالب ویژگیهای شکلی و محتوایی خود آینهدار نمادها و آموزههای عرفانی و نفوذ اجتماعی عرفا است؛ نگاه باطنی و قبول تقدّس و معنویت برای حروف و کلمات در این هنر قدسی که بیش از همه متأثر از رویکردهای عرفا به مسئله حروف است، بخش مهمّی از پیوند میان خوشنویسی و عرفان اسلامی را رقم زده است. این پژوهش، ابتدا جایگاه حروف در نزد عرفا را در قالب سه سطح بیانی شناسایی کرده و سپس با تبیین خاستگاه قرآنی آن و تأثیرات این نوع نگاه بر هنر خوشنویسی، در مسائلی چون اسلوب و روش نگارش حروف، محتوای نوشتاری و نیز ارشادات اساتید خوشنویسی، به ارائه شواهدی از این تأثیرگذاری همّت گمارده است. شواهدی مانند نوع نگارش حروف و ترکیباتی چون «الف»، «میم»، «لا» و «الله»؛ شکلهای آموزشی و نمادین مفردات در قالب ابرو، دهان و طرهی گیسو و ... که همگی گواهی بر پیوند استوار خوشنویسی و عرفان است.
similar resources
هنر خوشنویسی و تربیت اسلامی
این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی در جستجوی تربیت منبعث از مبانی اعتقادی و اسلامی است که از ملزومات فرهنگ اسلامی میباشد. هنر اسلامی به دلیل غنای فرهنگی و مذهبی بهترین شیوۀ استفاده از قابلیتهای اخلاقی و معنوی میباشد. چنانچه ترویج و ارائه آداب و تربیت اخلاقی به گونهای که هم در تربیت هنرمند و هم در اشاعه آن در فرهنگ جامعه مؤثر باشد در تفکر و تمدن اسلامی امری ضروری بوده است. پرسشهای اصلی مقاله...
full textبررسی جایگاه خوشنویسی و نقش آن در مبانی هنر اسلامی
هنر سنتی به تناسب اهداف و اصول خود، از ابزارهای خاصی برای بیان پیام خویش استفاده می-کند و آن ابزار بیانی بر سایر ابزارهایی که تا آن زمان مورد استفاده قرار گرفته است، تأثیر می گذارد. در دین اسلام چون یکی از تجلیات اصلی حقیقت الهی قرآن مجید است، بنابراین هنر خوشنویسی که جهت انتقال پیام الهی مورد استفاده قرار گرفته، از قداست و مرکزیتی خاص برخوردار است و از سوی دیگر نقش محوری در شکل دادن به مقول? ه...
بررسی جایگاه تاریخی و عرفانی امام علی (علیهالسلام) در هنر خوشنویسی اسلامی
این نوشتار، در صدد بیان هستی، چیستی و چگونگی تجلّی جایگاه امام علی ع در هنر خوشنویسی، از منظر تاریخی و عرفانی است. از این رو ابتدا جایگاه تاریخی امام علی ع را با بررسی دوره پیدایش خوشنویسی اسلامی و اقلام رسمالخط عربی آغاز کرده و در ادامه به شواهدی از تجلی ارادت خوشنویسان به مقام ولایت علوی، در محتوای نوشتاری اعم از «حلیه نویسی»، «نقش مایههای کتیبهها»، «جاندار نگاریها» پرداخته و در آخر نشان م...
full textفقه شیعه و جایگاه آن نزد مذاهب اسلامی
از مؤثرین اقدامات امامان شیعه به منظور گسترش و تعمیق فرهنگ اسلام و فقه اهلبیت، سعی و تلاش بیوقفه برای ایجاد تعامل علمی و پیوند فقهی بین مذاهب اسلامی بوده است، در این مقاله، سعی شده است تا ضمن برشمردن و معرفی دورههای سهگانه (تعامل علمی، تقابل علمی و بازگشت به دورة تعامل)، نمونههایی از انواع برخوردهای تعاملی و تقابلی بین پیروان مذاهب ارائه شود. همچنین با بیان نمونههایی نشان داده شده در دو...
full textنقد دیدگاه سنتگرایان در مورد سرآغاز هنر خوشنویسی اسلامی
سنتگرایان به عنوان اندیشهای نوپا در عرصة تفکرات مابعدالطبیعی و فلسفی و عرفانی توانستهاند جایگاهی در میان اندیشة امروزمان کسب کنند؛ جایگاهی که سعی دارد تا در باب تمام مظاهر تمدن، داد سخن دهد و برآمده از احساسات است نه از تفکر و استدلال. هنر اسلامی و اقسام مختلف آن نظیر خوشنویسی، معماری، فلزکاری، صنایعدستی، نگارگری و حتی هنرهای نمایشی همچون تعزیه نیز در معرض تفسیر و بررسی سنتگرایان بوده است...
full textMy Resources
Journal title
volume 1396 issue 1
pages 53- 83
publication date 2018-09-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023